Deribatua(d/dx) eragiketak zehaztutako batezbesteko desberdintza koefizientea lortzen du sarrerako f(x) adierazpeneko zehaztutako x koordenatuan (a).

Sarrera sintaxia

Sarrera sintaxia CONFIG menuko Sarrera/Irteera ezarpenaren araberakoa da, beheko taulan adierazi gisa.

* tol-ek tolerantzia zehazten du, 1 ×  10-16 bihurtzen dena tol-en ezer sartzen ez denean.

Deribatuak kalkulatzean kontuan izan beharrekoak

Funtzio trigonometriko bat erabiltzean f(x)-en, zehaztu “Radiana” Angelu unitatea gisa CONFIG menuan.

tol balio txikiago batek zehaztasuna handitzen du, baina kalkuluaren denbora ere luzatzen du. tol zehaztean, erabili 1 × 10-22 balioa edo balio handiago bat.

Deribatuen kalkuluetan, zehaztasun faltaren edo erroreen kausa izan daitezke honako hauek:

Deribatuen kalkulu-adibidea

Zehaztu f’(^π₂) f(x) = sen(x) denean (tol zehaztasuna kenduta).

(Sarrera/Irteera: S Matem/I Matem, Angelu unitatea: Radiana)

• – [Anal funtzion] > [Deribatua(d/dx)]
  (π)2
• 

(Sarrera/Irteera: S Lerro/I Lerro, Angelu unitatea: Radiana)

• – [Anal funtzion] > [Deribatua(d/dx)]
  (,)(π)2
• 

Kalkulagailu honek zenbakizko integrazioko Gauss-Kronrod metodoa erabiltzen du integrazioak egiteko.

Sarrera sintaxia

Sarrera sintaxia CONFIG menuko Sarrera/Irteera ezarpenaren araberakoa da, beheko taulan adierazi gisa.

* tol-ek tolerantzia zehazten du, 1 ×  10-10 bihurtzen dena tol-en ezer sartzen ez denean.

Integrazioa kalkulatzean kontuan izan beharrekoak

Funtzio trigonometriko bat erabiltzean f(x)-en, zehaztu “Radiana” Angelu unitatea gisa CONFIG menuan.

tol balio txikiago batek zehaztasuna handitzen du, baina kalkuluaren denbora ere luzatzen du. tol zehaztean, erabili 1 × 10-22 balioa edo balio handiago bat.

f(x)-en edukiaren arabera, integrazio eremu barneko balio positibo edo negatiboen arabera edo integrazio eremuaren arabera, onartutako tartearen neurria gainditzen duen kalkulu errorea sor daiteke. (Adibideak: Zati batzuetan puntu ez kontsekutiboak edo gorabehera muturrekoak daudenean. Integrazio eremua zabalegia denean). Kasu horietan, banatu integrazio tartea hainbat zatitan eta egin kalkuluak ondoren, kalkuluen zehaztasuna handitzeko.

Integrazio kalkulu-adibidea

(ln(x), 1, e) = 1 (tol zehaztasuna kenduta).

(Sarrera/Irteera: S Matem/I Matem)

• – [Anal funtzion] > [Integrazioa(∫)]
  (ln)1(e)
• 

(Sarrera/Irteera: S Lerro/I Lerro)

• – [Anal funtzion] > [Integrazioa(∫)]
  (ln)(,)1(,)(e)
  
• 

Σ(-rekin, tarte jakin baten sarrerako f(x) adierazpenaren batuketa eskuratu dezakezu.

Sarrera sintaxia

Sarrera sintaxia CONFIG menuko Sarrera/Irteera ezarpenaren araberakoa da, beheko taulan adierazi gisa.

* a eta b honako tarte honetan zehaztu daitezkeen zenbaki osoak dira: -1 × 1010 < a ≤ b < 1 × 1010.

Σ-ren kalkulu-adibidea

(x + 1) = 20

(Sarrera/Irteera: S Matem/I Matem)

• – [Anal funtzion] > [Batukari(Σ)]
  115
• 

(Sarrera/Irteera: S Lerro/I Lerro)

• – [Anal funtzion] > [Batukari(Σ)]
  1(,)1(,)5
• 

∏(-rekin, tarte jakin baten sarrerako f(x) adierazpenaren biderketa eskuratu dezakezu.

Sarrera sintaxia

Sarrera sintaxia CONFIG menuko Sarrera/Irteera ezarpenaren araberakoa da, beheko taulan adierazi gisa.

* a eta b honako tarte honetan zehaztu daitezkeen zenbaki osoak dira: a < 1 × 1010, b < 1 × 1010, a ≤ b.

∏-ren kalkulu-adibidea

(x + 1) = 720

(Sarrera/Irteera: S Matem/I Matem)

• – [Anal funtzion] > [Produktua(Π)]
  115
• 

(Sarrera/Irteera: S Lerro/I Lerro)

• – [Anal funtzion] > [Produktua(Π)]
  1(,)1(,)5
• 

funtzioa erabil dezakezu zatidura eta hondarra lortzeko zatiketa kalkulu batean.

Adibidea: 5 ÷ 2-ren zatidura eta hondarra kalkulatzeko (zatidura = 2, hondarra = 1)

• 5()*
  2
• 

* Honako eragiketa hau ere egin dezakezu sartzeko: – [Anal funtzion]>[Hondarra].

Zatiketa hondardunak noiz bihurtzen diren zatiketa hondargabe

Beheko baldintzaren bat ematen bada zatiketa hondardun eragiketa bat egitean, zatiketa (hondargabe) normaltzat hartuko da.

Zatikizun edo zatitzailea balio oso handia denean

Zatidura zenbaki oso positiboa ez denean, edo hondarra zenbaki oso positiboa edo zatiki balio positiboa ez denean

Simp: zatikia faktore komun txikienarekin gutxitzen duen funtzioa. Sinplifikatzeko faktorea ere zehaztu dezakezu.

1. adibidea: ²³⁴₆₇₈ = ¹¹⁷₃₃₉

(Sarrera/Irteera: S Matem/I Matem)

• – Kalkulatu
  – [Sinplifikatu] > [Eskuz]
  234678
• 

• -k adierazten du zatikia gehiago sinplifikatu daitekeela.

• – [Anal funtzion] > [Sinplifikazioa]
  
• 

2. adibidea: Sinplifikatzeko 3ko faktorea erabiltzeko ²³⁴₆₇₈ ( ²³⁴₆₇₈ = ⁷⁸₂₂₆ )

(Sarrera/Irteera: S Matem/I Matem, Sinplifikatu: Eskuz)

• 234678
  – [Anal funtzion] > [Sinplifikazioa]
  3*
• 

* Goian erakusten den moduan, Simp agindua zatikia sartu ondoren sakatzen bada, kalkuluaren emaitza zatiki modura agertuko da, une horretan Sarrera/Irteera ezarpena kontuan hartu gabe. Horrez gain, () sakatzean ordez, kalkuluaren emaitza zatiki gisa bistaratuko da.

Erabili (log) edo – [Anal funtzion] > [Logaritmoa(log)] ab logaritmo gisa sartzeko (a, b). a baliorik gabe uzten baduzu, 10 oinarria da lehenetsitako ezarpena.

1. adibidea: log101000 = log 1000 = 3

• (log)1000
• 

2. adibidea: log216 = 4

• (log)2(,)16
• 

tekla (edo – [Anal funtzion] > [Logaritmoa(logab)]) sarrerarako ere erabil daiteke, baina soilik CONFIG menuan S Matem/I Matem edo S Matem/I Hamar hautatuta daudenean Sarrera/Irteera-en. Kasu honetan, oinarriarentzat balio bat sartu behar duzu.

3. adibidea: log216 = 4

• 216
• 

Erabili (ln) edo – [Anal funtzion] > [Log naturala] “ln” sartzeko.

Adibidea: ln 90 (= loge90) = 4,49980967

• (ln)90
•